Làm sao để tạo Class?
Trong C++, để định nghĩa một lớp ta bắt đầu bằng từ khóa class, tiếp theo đó là tên của lớp và phần thân lớp được bao bởi cặp dấu {}. Kết thúc lớp bằng dấu ;
Ví dụ:
class Person //Lớp Person
{
private: // Phạm vi truy cập
string name; // Thuộc tính (kiểu string)
public:
void setName();// Phương thức (method)
string getName(); // Phương thức (method)
};
Một lớp có thể được kế thừa từ hơn một lớp khác, nghĩa là, nó có thể kế thừa dữ liệu và hàm từ nhiều lớp cơ sở. Để định nghĩa một lớp kế thừa , chúng ta sử dụng một danh sách để xác định các lớp cơ sở. Danh sách này liệt kê một hoặc nhiều lớp cơ sở và có form sau:
class lop_ke_thua: access_modifier lop_co_soBạn xem xét ví dụ sau với Person là lớp cơ sở và Male là lớp kế thừa:
class Person
{
protected :
string name = "Tanchan679.com"; //Khai bao bien name
};
class Male: public Person{
private:
public:
string getName()
{
return this->name;//trả về biến name của lớp Person
}
};
Thuộc tính và phương thức trong OPP là gì?
- Thuộc tính (Attribute): là những thông tin, đặc điểm của đối tượng.
- Phương thức (Method): là những hành động mà đối tượng có thể thực hiện.
Một ví dụ đơn giản là cái máy tính.
- Máy tính sẽ có các thuộc tính như: màu sắc, kích thước, bộ nhớ, …
- Và các phương thức như: quét virus, tắt máy, khởi động máy, chụp ảnh …
Khi một đối tượng có những đặc tính như nhau sẽ được gom lại thành một lớp đối tượng (class) và cũng sẽ có 2 thành phần là thuộc tính và phương thức.
Constructor là gì?
Constructor trong C++ là một phương thức đặc biệt được gọi tự động tại thời điểm tạo đối tượng. Nó được sử dụng để khởi tạo các thành viên dữ liệu của các đối tượng mới. Constructor trong C++ có cùng tên với lớp hoặc struct.
Constructor trong C++ có thể được chia thành 2 loại:
- Constructor mặc định.
- Constructor có tham số.
Constructor mặc định
Một constructor không có đối số được gọi là constructor mặc định. Nó được gọi tại thời điểm tạo đối tượng.
Ví dụ về Constructor mặc định
#include <iostream>
#include <string.h>
using namespace std;
class Person{
public:
Person() {
cout << "Khi ban khoi tao class phuong thuc nay se tu dong duoc goi..." << endl;
}
};
int main()
{
Person parson;
}
Kết quả
Constructor có tham số
Một constructor có tham số được gọi là constructor tham số hóa. Nó được sử dụng để cung cấp các giá trị khác nhau cho các đối tượng riêng biệt.
Ví dụ về Constructor tham số
#include <iostream>
#include <string.h>
using namespace std;
class Person {
public:
string name;
Person(string name)
{
this->name = name;
}
void display() { cout << name << endl; }
};
int main()
{
Person parson = Person("Day la Constructor co tham so");
parson.display();
}
Kết quả
Các phạm vi truy cập của thuộc tính, phương thước
Trong phương pháp lập trình hướng đối tượng các thuộc tính và phương thức được ràng buộc về mức độ truy cập, giúp cho dữ liệu được bảo mật hơn.Cụ thể thể là ba phạm vi: private, protected, public như bảng sau:
| Phạm vi truy cập | Ý Nghĩa |
| public | Không hạn chế. Thành phần có thuộc tính này có thể được truy cập ở bất kì vị trí nào |
| private | Thành phần có thuộc tính này sẽ chỉ được truy cập từ bên trong lớp. Bên ngoài lớp hay trong lớp kế thừa sẽ không thể truy cập được. |
| protected | Thành phần có thuộc tính này sẽ có thể truy cập ở trong nội bộ lớp và trong lớp kế thừa. |
Phạm vi Private
Như bạn đã thấy ở bảng trên, private là giới hạn hẹp nhất của thuộc tính và phương thức trong hướng đối tượng. Khi các thuộc tính và phương thức khai báo với giới hạn này thì các thuộc tính phương thức đó chỉ có thể sử dụng được trong class đó, bên ngoài class không thể nào có thể sử dụng được nó kể cả lớp kế thừa nó cũng không sử dụng được.
VD: Mình sẽ khai báo và khởi tạo lớp person có các phương thức, và thuộc tính ở private.
#include <iostream>
#include <string.h>
using namespace std;
class Person
{
private:
string name = "Tanchan679.com";//khai báo biến name
};
int main()
{
Person person;//khởi tạo lớp Person
cout<<person.name;//Gọi biến name lớp Person từ bên ngoài
}
-Sau đó các bạn chạy chương trình lên sẽ nhận được một dòng thông báo lỗi có nội dung: [Error] ‘std::string Person::name’ is private
-Như vậy các bạn có thể thấy khi sử dụng private thì chúng ta không có thể gọi và truy cập vào nó từ bên ngoài class được đúng không? Và nếu như bạn muốn truy cập vào nó ở bển ngoài class thì bạn phải sử dụng public.
VD:
#include <iostream>
#include <string.h>
using namespace std;
class Person
{
public:
string name = "Tanchan679.com"; //khai bao biến name
};
int main()
{
Person person; //khởi tạo lớp Person
cout<<person.name; //Gọi biến name lớp Person từ bên ngoài
}
Và đây là kết quả chạy
Phạm vi Protected.
-Khác với private một chút thì các phương thức và thuộc tính khi khai vào với visibility là protected thì chúng ngoài được sử dụng trong class đó ra thì class con kế thừa từ nó cũng có thể sử dụng được, như bên ngoài class không có thể sử dụng được.
VD:
#include <iostream>
#include <string.h>
using namespace std;
class Person
{
protected :
string name = "Tanchan679.com"; //Khai bao bien name
};
class Male: public Person{
private:
public:
string getName()
{
return this->name;//trả về biến name của lớp Person
}
};
int main()
{
Male male; //khởi tạo lớp male
cout<<male.getName(); //Goi phuong thuc getName() của lớp Male
}
Phạm vi Public.
-Đây là visibility có mức độ truy cập rộng nhất trong hướng đối tượng, khi một thuộc tính hay phương thức sử dụng visibility này thì chúng ta có thể tác động vào thuộc tính hay phương thức đó từ cả trong lẫn ngoài class.
VD:
#include <iostream>
#include <string.h>
using namespace std;
class Person
{
public:
string name; //Khai báo thuộc tính name
public:
//Khai báo phương thức để thay đổi giá trị thuộc tính name
void setName(string name){
this->name = name;
}
//Khai báo phương thức để lấy giá trị thuộc tính name
string getName()
{
return this->name;
}
};
int main()
{
Person person; //khởi tạo lớp
//tác động vào thuộc tính name từ bên ngoài
person.name = "Nguyen Van A";
cout<<person.getName(); //Lấy và In ra giá trị hiện tại của biến name
//tác động vào thuộc tính name thông qua phương thức setName()
person.setName("Tran Thi B");
cout<<"\n"<<person.getName(); //Lấy và In ra giá trị hiện tại của biến name
}
Output
Như vậy khi chúng ta tác động vào biến name từ bên ngoài hay tác động thông qua phương thức thì giá trị của biến name đều bị thay đổi.
